Απ' την Ελλάδα (1954)
Το έργο "Απ' την Ελλάδα" γραμμένο από το Στράτη Μυριβήλη το 1954, κατατάσσεται στη συλλογή με τα ταξιδιωτικά.
Απόσπασμα
Ταξίδι
Τι είναι αλήθεια ένα ταξίδι;
Νομίζω πως δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά ένας ακόμα τρόπος για να εξερευνούμε και να διαπιστώνουμε τις δυνάμεις που κατέχει η ψυχή και ο νους μας στο να ανταποκρίνεται συνθετικά στα φαινόμενα που αντικρίζει. Τα εξωτικά νησιά, τα μαγικά τοπία είναι μονάχα μια πρόφαση για το ταξίδι. Μέσα μας είναι όλα αυτά τα θαύματα και παίρνουμε το καράβι για να πάμε να τ’ ανακαλύψουμε. Πως το είπε υπέροχα κείνος ο άγιος αναχωρητής, που πήγε ν’ ασκητέψει στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου: «Απέρχομαι εις την έρημον του επισκέψασθαι εμαυτόν». Μία νέα αυλαία ανοίγεται μπροστά στις διψασμένες μας αισθήσεις. Όμως μέσα μας είναι η σκηνή, μέσα μας είναι η μαγεία του νέου έργου. Το καράβι χρειάζεται για νάχουμε ένα κατάλληλο θεωρείο. Ο θεατής είναι ο ίδιος, ο παλιός. Μέσα μας ησυχάζει ένα όργανο πολύχρονο, ευαίσθητο, έτοιμο να ηχήσει αρμονικά, χαρούμενα ή λυπητερά με το πιο ανάλαφρο φύσημα της αύρας σαν την λύρα την Αιολική. Όμως ο τρόπος που θα τραγουδήσουμε το τραγούδι της ζωής, είναι από πριν αυστηρά καθορισμένος. Μέσα μας είναι όλα τα ταξίδια που δεν κάναμε. Μέσα μας είναι όλα τα δράματα που δεν είδαμε, τα τραγούδια που δεν τραγουδήσαμε. Μέσα μας τα χρώματα και οι ήχοι, τα τοπία, οι χαρές και οι λύπες, που ακόμα δεν αντικρίσαμε. Μόνο που περιμένουν τον αντίστοιχον ερεθισμό που θα τα ξυπνήσει και θα τα κάνει να μιλήσουν, να τραγουδήσουν, να γελάσουν ή να μορφάσουν από οδύνη.
Θέλω να πω με όλ’ αυτά πως οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις, όσες φορές είναι ειλικρινείς, δεν περιγράφουν αντικειμενικά τα πράγματα που είδαμε. Περιγράφουν μονάχα τον εαυτό μας, και τη στάση του αντίκρυ στα πράγματα που είδαμε. Τώρα, είναι προς όφελος του αναγνώστη αυτό; Ή μήπως είναι εις βάρος του;
Πιστεύω πως είναι προς όφελός του.
Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις ενός συγγραφέα δε γίνεται νάναι μια σειρά φωτογραφίες. Δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά «ο συγγραφέας μέσα στο ταξίδι του». Ο Παπαντωνίου, ο Πάλλης, ο Ψυχάρης, ο Ουράνης, ο Μελάς, ο Χρήστος Ζαλοκώστας, ο Παναγιωτόπουλος, ο Καζαντζάκης, είναι ενδιαφέροντες συγγραφείς ταξιδιωτικών εντυπώσεων, επειδή – και σε όσο βαθμό – έμειναν πιστοί προς τον εαυτόν τους και όχι προς τα πράγματα και τα συμβάντα που αντίκρισαν. Πιστός προς τα πράγματα είναι μονάχα ο Μπαίντεκερ. Γι’ αυτό και δεν έχει άλλους αναγνώστες εξόν από τους χαζούς τουρίστες που τους λείπει η φαντασία.[…]
επιστροφή στην κορυφή
Ταξίδι
Τι είναι αλήθεια ένα ταξίδι;
Νομίζω πως δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά ένας ακόμα τρόπος για να εξερευνούμε και να διαπιστώνουμε τις δυνάμεις που κατέχει η ψυχή και ο νους μας στο να ανταποκρίνεται συνθετικά στα φαινόμενα που αντικρίζει. Τα εξωτικά νησιά, τα μαγικά τοπία είναι μονάχα μια πρόφαση για το ταξίδι. Μέσα μας είναι όλα αυτά τα θαύματα και παίρνουμε το καράβι για να πάμε να τ’ ανακαλύψουμε. Πως το είπε υπέροχα κείνος ο άγιος αναχωρητής, που πήγε ν’ ασκητέψει στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου: «Απέρχομαι εις την έρημον του επισκέψασθαι εμαυτόν». Μία νέα αυλαία ανοίγεται μπροστά στις διψασμένες μας αισθήσεις. Όμως μέσα μας είναι η σκηνή, μέσα μας είναι η μαγεία του νέου έργου. Το καράβι χρειάζεται για νάχουμε ένα κατάλληλο θεωρείο. Ο θεατής είναι ο ίδιος, ο παλιός. Μέσα μας ησυχάζει ένα όργανο πολύχρονο, ευαίσθητο, έτοιμο να ηχήσει αρμονικά, χαρούμενα ή λυπητερά με το πιο ανάλαφρο φύσημα της αύρας σαν την λύρα την Αιολική. Όμως ο τρόπος που θα τραγουδήσουμε το τραγούδι της ζωής, είναι από πριν αυστηρά καθορισμένος. Μέσα μας είναι όλα τα ταξίδια που δεν κάναμε. Μέσα μας είναι όλα τα δράματα που δεν είδαμε, τα τραγούδια που δεν τραγουδήσαμε. Μέσα μας τα χρώματα και οι ήχοι, τα τοπία, οι χαρές και οι λύπες, που ακόμα δεν αντικρίσαμε. Μόνο που περιμένουν τον αντίστοιχον ερεθισμό που θα τα ξυπνήσει και θα τα κάνει να μιλήσουν, να τραγουδήσουν, να γελάσουν ή να μορφάσουν από οδύνη.
Θέλω να πω με όλ’ αυτά πως οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις, όσες φορές είναι ειλικρινείς, δεν περιγράφουν αντικειμενικά τα πράγματα που είδαμε. Περιγράφουν μονάχα τον εαυτό μας, και τη στάση του αντίκρυ στα πράγματα που είδαμε. Τώρα, είναι προς όφελος του αναγνώστη αυτό; Ή μήπως είναι εις βάρος του;
Πιστεύω πως είναι προς όφελός του.
Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις ενός συγγραφέα δε γίνεται νάναι μια σειρά φωτογραφίες. Δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά «ο συγγραφέας μέσα στο ταξίδι του». Ο Παπαντωνίου, ο Πάλλης, ο Ψυχάρης, ο Ουράνης, ο Μελάς, ο Χρήστος Ζαλοκώστας, ο Παναγιωτόπουλος, ο Καζαντζάκης, είναι ενδιαφέροντες συγγραφείς ταξιδιωτικών εντυπώσεων, επειδή – και σε όσο βαθμό – έμειναν πιστοί προς τον εαυτόν τους και όχι προς τα πράγματα και τα συμβάντα που αντίκρισαν. Πιστός προς τα πράγματα είναι μονάχα ο Μπαίντεκερ. Γι’ αυτό και δεν έχει άλλους αναγνώστες εξόν από τους χαζούς τουρίστες που τους λείπει η φαντασία.[…]
επιστροφή στην κορυφή